Prefabrykaty w budownictwie sportowym. Przenoszenie i sprawny montaż elementów prefabrykowanych

2023-03-30 19:20
Prefabrykaty w budownictwie sportowym. Bezpieczny i sprawny montaż elementów prefabrykowanych
Autor: Shutterstock Montaż dźwigarów z drewna klejonego w konstrukcji przekrycia dachowego nad halą basenową

Spis treści

  1. Odpowiednie warunki montażu prefabrykatów
  2. Zasady bezpiecznego przenoszenia elementów prefabrykowanych
  3. Technologia i organizacja montażu
  4. Podsumowanie

Odpowiednie warunki montażu prefabrykatów

Przed rozpoczęciem montażu każdorazowo należy wyznaczyć i wygrodzić strefy niebezpieczne, rozstawić w widocznych miejscach tablice ostrzegawcze. Ponadto w obrębie terenu montażu i w zasięgu maszyn montażowych oraz żurawi obsługujących składowiska prefabrykatów nie mogą przebiegać napowietrzne przewody instalacji elektrycznej.

Prowadzenie montażu jest niedozwolone: przy złej widoczności, w czasie opadów atmosferycznych, bezpośrednio po opadach, aż do czasu wyschnięcia montowanej konstrukcji oraz pomostów montażowych, przy gołoledzi, w temperaturze niższej niż –10°C. Gdy prędkość wiatru nie przekracza 10 m/s, prace montażowe mogą odbywać się normalnie. W okresie obniżonych temperatur roboty montażowe powinny być uzupełniane o zabiegi specjalne. Dokładne zalecenia zamieszczono w instrukcji: „Wytyczne wykonania robót budowlano-montażowych w okresie zimowym przy temperaturach do –15°C”, wydanej przez Instytut Techniki Budowlanej.

Montaż w temperaturze do –10°C jest dozwolony pod warunkiem stosowania środków zapewniających wiązanie oraz twardnienie betonu i zapraw. Montaż w temperaturze od –10 do –15°C wolno wykonywać tylko w wyjątkowych sytuacjach i pod warunkiem użycia specjalnych zabezpieczeń przed zamarznięciem wszystkich fragmentów konstrukcji, które zawierają niezwiązaną zaprawę lub mieszankę betonową.

Podczas montażu w godzinach wieczornych lub nocnych trzeba stosować oświetlenie zapewniające pełną widoczność, bez ostrych cieni.

Należy na bieżąco obserwować urządzenia podnośne, jak liny, zblocza, haki, zawiesia, a także monitorować pasma jezdni lub torowiska żurawi i usuwać zauważone usterki przed rozpoczęciem pracy. Szczególną kontrolę trzeba przeprowadzić po ulewnych deszczach i w okresach odwilży.

Prefabrykaty w budownictwie sportowym. Przenoszenie i sprawny montaż elementów prefabrykowanych
Autor: Shutterstock Prefabrykaty żelbetowe i stalowe w konstrukcji trybun stadionowych

Zasady bezpiecznego przenoszenia elementów prefabrykowanych

Przed rozpoczęciem pracy operator powinien sprawdzać prawidłowość pracy żurawia bez obciążenia, a przed podnoszeniem prefabrykatów koniecznie wykonać ich próbne podniesienie na wysokość ok. 50 cm i sprawdzenie pracy żurawia, zawiesia i zaczepów. Nie wolno podnosić ciężarów nieswobodnych, np. przymarzniętych do podkładów lub do ziemi, połączonych ze sobą, zagłębionych w ziemi itp. Należy je przed podnoszeniem odspoić, odczepić lub odkopać. Przy za- i wyładunkach nie wolno przemieszczać prefabrykatów ponad kabiną kierowcy maszyny transportowej, mimo że kierowca pojazdu ma obowiązek wyjścia z szoferki i przebywania poza zasięgiem pracy żurawia.

Prefabrykaty zawieszone za pośrednictwem zawiesia na haku żurawia powinny być przemieszczane przynajmniej 1,5 m ponad zmontowanymi fragmentami konstrukcji, rusztowania lub innymi przedmiotami, znajdującymi się na trasie nadziemnego transportu oraz 2,5 m nad poziomem pracy robotników. Podczas pobierania poszczególnych prefabrykatów z pojazdów transportowych w celu składowania bądź montażu „z kół” należy zapewnić stateczność ładunku oraz bezpieczne poruszanie się ludzi na pojeździe w czasie zaczepienia prefabrykatu na hakach zawiesi.

Prefabrykatów przewożonych w pozycji poziomej, a wbudowywanych pionowo, nie wolno pobierać bezpośrednio z pojazdu do montażu. Należy wyładować je na miejsce składowania w położeniu poziomym. Miejsca te powinny być sytuowane zgodnie z projektem technologii i organizacji montażu oraz zapewniać najdogodniejsze późniejsze pobieranie prefabrykatów do montażu. Dokonywanie na jednostce transportowej obrotów prefabrykatów w celu zmian ich położenia z poziomego do pionowego jest niedozwolone ze względu na prawidłową eksploatację pojazdu i bezpieczeństwo pracy.

W czasie podnoszenia i przemieszczania prefabrykatu zawieszonego na haku nikomu nie wolno znajdować się pod wysięgnikiem. Odległość w rzucie poziomym pomiędzy ludźmi a ciężarem zawieszonym na haku musi być równa co najmniej aktualnej wysokości jego zawieszenia. Naprowadzenie prefabrykatu może być dokonywane z uprzednio zmontowanych płyt konstrukcji, przekryć lub pomostów roboczych.

Przebywanie i praca na górnych powierzchniach ścian, belek, słupów itp. są niedopuszczalne. Prefabrykat może być zwolniony z haka dopiero po ustawieniu i wstępnej rektyfikacji oraz odpowiednim stężeniu montażowym zapewniającym jego stateczność. Przy odczepianiu zawiesi robotnicy muszą przebywać na pomostach roboczych. Wyjątek stanowią płyty przekryć i biegów schodowych, przy których można odczepiać haki, stojąc na ułożonym prefabrykacie. Tymczasowe zabezpieczenia, zwłaszcza urządzenia utrzymujące, nie mogą być usunięte przed ostatecznym zamocowaniem prefabrykatów, a beton złączy konstrukcyjnych powinien uzyskać do tego czasu co najmniej 70% wytrzymałości docelowej.

Nie wolno montować dalszych prefabrykatów, zanim dźwigające je (już wbudowane) elementy nie zostaną zamocowane zgodnie z ustaleniami zawartymi w rozwiązaniach konstrukcji złączy.

Bardzo ważne jest, aby podczas prac montażowych nie dokonywać samowolnych modyfikacji połączeń, elementów lub konstrukcji obiektu. Takie działania mogą skutkować zmianą schematu pracy elementów i połączeń, co może prowadzić do powstania przeciążeń, nadmiernych przemieszczeń, a nawet do katastrofy budowlanej podczas montażu lub na etapie użytkowania.

Prefabrykaty w budownictwie sportowym. Przenoszenie i sprawny montaż elementów prefabrykowanych
Autor: Betard Montaż prefabrykatów żelbetowych w konstrukcji trybun obiektu sportowego

Technologia i organizacja montażu

Przeprowadzenie montażu w sposób prawidłowy i bezpieczny wymaga przygotowania dobrego projektu technologii i organizacji montażu oraz jego konsekwentnego wdrożenia. Projekt taki stanowi integralną część dokumentacji technologiczno-organizacyjnej budowy. Plan montażu zależy od rodzaju budynku, jego konstrukcji, rodzaju złączy między prefabrykatami, rodzaju stosowanego sprzętu montażowego, a także czasu przeznaczonego na montaż.

Część opisowa projektu technologii i organizacji robót montażowych powinna zawierać przede wszystkim charakterystykę lokalnych warunków realizacji, zestawienie prefabrykatów, ogólną koncepcję wykonania montażu, zasady organizacji budowy i harmonogram prac. W części graficznej powinny się znaleźć: ogólny plan zagospodarowania placu montażu, plany montażu (lub jego etapów) poszczególnych kondygnacji, schematy pracy maszyn montażowych, szkice, rysunki i wykresy urządzeń pomocniczych, rysunki wyjaśniające sposób wykonania węzłów i złączy elementów.

Prefabrykaty w budownictwie sportowym. Przenoszenie i sprawny montaż elementów prefabrykowanych
Autor: Lubar Prefabrykacja Montaż trybun z elementów prefabrykowanych – belek zębatych i siedzisk

Ważnym elementem każdego prefabrykatu wykonanego z betonu są wbudowane akcesoria zapewniające bezpieczeństwo transportu i montażu prefabrykatów (system haków transportowych), przydatne w kształtowaniu złączy między elementami (w sposób trwały i estetyczny) oraz ułatwiające – dzięki uproszczeniu form – proces produkcji np. wsporników.

Montaż poszczególnych elementów obejmuje ewentualne tymczasowe wzmocnienie elementu, które ma zapobiec powstaniu odkształceń w wyniku innego układu obciążeń w czasie montażu, w porównaniu z jego obciążeniem w czasie pracy w konstrukcji, oraz przygotowanie elementu do podniesienia, tj. ułożenie go w sposób dogodny do podnoszenia i zamocowanie urządzeń pomocniczych, takich jak jarzma, uchwyty, linki kierujące itp.

W dalszej kolejności następuje założenie zawiesi i połączenie ich z hakiem maszyny montażowej oraz podniesienie na wymaganą wysokość i usta­wienie elementu na miejscu przewidzianym w projekcie konstrukcyjnym, a następnie sprawdzenie prawidłowości ustawienia i tymczasowe zamocowanie montowanego elementu, zapewniające jego stateczność do chwili trwałego połączenia go z już wzniesioną konstrukcją.

Po przeprowadzeniu tych czynności następuje odczepienie zawiesia, kontrola i regulacja prawidłowości usytuowania wszystkich zmontowanych elementów oraz wykonanie trwałego ostatecznego zamocowania elementów w konstrukcji.

W realizacji obiektów sportowych obecnie standardem jest wykorzystanie technologii BIM (ang. Building Information Modelling), co pozwala ograniczyć ryzyko błędów montażowych, a także umożliwia efektywne zarządzanie obiektem w okresie jego eksploatacji.

Podsumowanie

Obiekty sportowe realizowane współcześnie wyróżniają się spośród innych obiektów użyteczności publicznej szerszym stosowaniem konstrukcji drewnianej, w tym zwłaszcza drewna klejonego, przy czym dotyczy to głównie hal sportowych. W obiektach stadionowych dominuje żelbet lub stal w połączeniu z lekką konstrukcją stalową przekrycia. Szczególne znaczenie bezpieczeństwa konstrukcji, montażu i zabiegów utrzymania tego rodzaju obiektów, wynika z faktu specyfiki ich użytkowania, zwłaszcza z jednoczesnej obecności dużej liczby użytkowników. Zastosowanie prefabrykacji pozwala zachować jakość, usprawnić montaż i zoptymalizować zabiegi utrzymania oraz remonty, a także wykorzystać wszystkie atuty oferowane przez technologię BIM.

Czy artykuł był przydatny?
Przykro nam, że artykuł nie spełnił twoich oczekiwań.
Podziel się opinią
Grupa ZPR Media sprzeciwia się głoszeniu opinii noszących znamiona mowy nienawiści przepełnionych pogardą czy agresją. Jeśli widzisz komentarz, który jest hejtem, powiadom nas o tym, klikając zgłoś. Więcej w REGULAMINIE