Monopolis w Łodzi – najlepszy kompleks mixed-use na świecie

Monopolis w Łodzi to kompleks biurowo-usługowy, który powstał dzięki rewitalizacji zabytkowych budynków dawnego Monopolu Wódczanego oraz budowie dwóch nowych obiektów. W pierwszym etapie prac odrestaurowano i zaadaptowano do nowych funkcji budynki dawnego Monopolu Wódczanego, a w drugim wybudowano obiekty M2 i M3.

Spis treści

1. Co znajduje się w Monopolis?
2. Inwestycja z certyfikatem BREEAM
3. Ślusarka otworowa a koncepcja rewitalizacji
4. Wykończenie – zastosowane materiały 
5. Z poszanowaniem historycznego kontekstu

Co znajduje się w Monopolis?

Podstawowym założeniem projektowym była rewitalizacja terenów pofabrycznych Zakładów Spirytusowych Polmos poprzez nadanie im nowej funkcji, przy zachowaniu unikatowego charakteru miejsca. Zostało to osiągnięte dzięki zachowaniu oryginalnego wyglądu wszystkich istniejących budynków, zmieniając ich układ funkcjonalny oraz wzniesienie nowych obiektów o współczesnym wyglądzie, stanowiących dopełnienie dla zabytkowej zabudowy.

Na terenie inwestycji zaplanowano łącznie siedem budynków, z czego cztery wpisane są do rejestru zabytków. Obiekty te mieszczą zarówno przestrzenie biurowo-usługowe, jak i miastotwórcze takie jak, np. teatr, galeria, muzeum, basen, spa, sale zabaw dla dzieci oraz restauracje. Przeprojektowaniu uległa również przestrzeń znajdująca się pomiędzy budynkami, której centralnym założeniem jest zagłębiony pasaż łączący poszczególne obiekty oraz ich funkcje, nadając nową jakość i charakter całej inwestycji. Uwzględniono także garaż podziemny na 254 miejsca parkingowe, który jednocześnie obsługuje część dostaw do różnych lokali, jakie znajdują się w budynkach, co ma na celu wyeliminowanie ruchu kołowego z poziomu terenu.

Inwestycja z certyfikatem BREEAM

Na terenie Monopolis powstało 23 400 m² biur klasy A, mieszczących się w głównym gmachu dawnej rozlewni wódki (7000 m²) oraz nowych budynkach (8050 i 8350 m²). Powierzchnia całkowita wyniosła niespełna 30 000 m². Inwestycja certyfikowana jest w systemie BREEAM na poziomie Excellent, a więc wszystkie rozwiązania technologiczne i budowlane są ukierunkowane na stworzenie komfortowego środowiska pracy, optymalizację kosztów eksploatacyjnych oraz ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko. Wykonano m.in. instalację wodną dostosowaną do wymogów certyfikacji – zastosowano wydajne wylewki i osprzęt oraz system monitoringu niekontrolowanego wypływu wody, energooszczędne oświetlenie LED z opcją sterowania w trybie dobowym czy system wentylacji nawiewno-wywiewnej, który pozwala na kontrolę temperatury i wilgotności powietrza w pomieszczeniach. Ponadto obiekty zostały wyposażone w nowoczesne systemy bezpieczeństwa i zarządzania budynkiem (BMS, kontrola dostępu, CCTV, DSO, SAP). Czytniki kart dostępu do określonych obszarów pozwalają na korzystanie z nich jedynie uprawnionym użytkownikom, a rozwiązania takie jak czujniki magnetyczne zamknięcia drzwi informują obsługę budynku o nieuprawnionej próbie wejścia.

Ślusarka otworowa a koncepcja rewitalizacji

W ramach realizacji prac związanych z dostawą ślusarki aluminiowej do obiektu Monopolis i jej montażem wykonano m.in. konstrukcje przestrzenne (na kondygnacji trzeciej) na bazie rozwiązań Yawal (fasadowych, okienno-drzwiowych oraz do drzwi podnoszono-przesuwnych). Na poziomie –1 wykorzystano system FA50N z ukrytym mocowaniem szkła, który umożliwia montaż ścian osłonowych tak, aby jak najlepiej wtopiły się w istniejącą architekturę.

W części zabytkowej zostały wstawione okna łukowe na bazie TM74 w odmianie Industrial (z klejonymi szprosami teowymi imitującymi stare podziały okien). Konieczne było wykonanie 311 sztuk, przy czym każde z okien o innym wymiarze i promieniu łuku. Przyjęte w tym celu rozwiązania służyły jak najlepszemu dopasowaniu okien do starych otworów, termiki konstrukcji, wymagań ochrony akustycznej, a także wizualnych efektów, które spełnią oczekiwania zarówno inwestora, jak i architekta.

Wykończenie – zastosowane materiały 

Materiałem zastosowanym jako wykończenie posadzki są jasne oraz ciemne płyty betonowe. Na poziomie dominują duże, jasnoszare prostokąty z wąskimi ciemnoszarymi paskami uzupełniającymi. Układ posadzki nawiązuje m.in. do podziału elewacji nowo projektowanych budynków. W zagłębionym pasażu schemat posadzki jest taki sam jak na poziomie 0, przy czym szyk kolorów jest odwrócony – prostokąty są wykonane z ciemnego kamienia, a paski z jasnego. Całość założenia, zarówno pod względem aranżacji, jak i kolorystyki jest prosta oraz stonowana stanowiąc tło dla zabytkowej zabudowy kubaturowej. Uzupełnieniem kamiennej posadzki są elementy zieleni wkomponowane w prostokątny podział wykończenia terenu.

Z poszanowaniem historycznego kontekstu

Podstawowym założeniem zagospodarowania terenu jest zagłębiony pasaż usługowy, który przebiega wzdłuż całej działki w kierunku północ-południe, łącząc ze sobą poszczególne budynki oraz funkcje na poziomie –1, takie jak lokale usługowo-handlowe w zabytkowym budynku B3 oraz wielofunkcyjną salę teatralno-widowiskową z ruchomą widownią w B5. Nad pasażem zaprojektowano dodatkowe przejścia oraz kładkę łączącą poszczególne przestrzenie na istniejącym poziomie 0. Takie wielopoziomowe ukształtowanie działki ma na celu wprowadzenie wrażenia przestrzennego oraz ułatwia dostęp do poszczególnych funkcji znajdujących się na terenie inwestycji. Nad pasażem zostały pozostawione oraz podwieszone istniejące tory kolejowe i elementy oświetlenia. Dodatkowo na wschodniej ścianie zagłębionego pasażu zaprojektowano zieleń w postaci całorocznych bluszczy i pnączy nadające całości niepowtarzalny charakter. W terenie wykorzystano zabytkowe elementy, takie jak np. miedziane zbiorniki. Pozostawienie oryginalnych elementów w przestrzeni ogólnodostępnej ma na celu stworzenie unikalnego charakteru całego założenia oraz przypominać o pierwotnej funkcji, jaką pełnił projektowany kompleks.