Świetliki dachowe w obiektach handlowych. Rodzaje oraz charakterystyka świetlików
Spis treści
- Podstawowe zalety świetlików dachowych
- Budowa i rodzaje świetlików dachowych
- Najważniejsze kryteria projektowania świetlików
Podstawowe zalety świetlików dachowych
Na rynku dostępne są dziesiątki rodzajów świetlików, różniących się kształtami, materiałami, przeznaczeniem. Świetliki dachowe mają wiele zalet, wśród których można wymienić:
- duży zakres wymiarów i rozpiętości, co pozwala budować zarówno mniejsze świetliki, jak i długie pasma świetlne,
- możliwość regulowania ilości przepuszczanego światła dziennego (zależnie od stosowanego materiału i jego barwy),
- łatwość i szybkość montażu,
- łatwą konserwację i utrzymanie,
- wysoką wytrzymałość na obciążenie śniegiem i ssanie wiatru,
- atrakcyjną cenę,
- możliwość dodatkowego wyposażenia w klapy wentylacyjne czy klapy dymowe.
Przeczytaj również:
Świetliki dachowe jako znaczący element modernizacji obiektu
Budowa i rodzaje świetlików dachowych
Świetliki dachowe stałe, nieotwierane składają się z podstawy, ramki spinającej oraz ramki zintegrowanej z pokryciem. Podstawy tych wykonanych z poliwęglanu są zrobione z blachy stalowej ocynkowanej i przystosowane do ocieplenia od zewnątrz wełną mineralną, styropianem lub pianką PIR.
Ramka spinająca to element wykonany z PVC, wyrównujący górną półkę podstaw świetlików dachowych. Zastosowanie ramki spinającej sprawia, że uszczelka segmentu uchylnego równomiernie dolega po całym obwodzie, zapewniając szczelność świetlików dachowych stałych, nieotwieranych. Ramka zintegrowana z pokryciem wykonana jest z aluminium i wyposażona w klips PVC, który ogranicza ryzyko powstawania mostków termicznych oraz poprawia izolacyjność świetlika. Pokrycie wykonane jest z płyty poliwęglanowej wielokomorowej.
Świetliki dachowe poliwęglanowe otwierane wyposażone są w segment uchylny, który składa się z ramki i pokrycia. Mogą być otwierane automatycznie za pomocą siłowników elektrycznych lub ręcznie, za pomocą otwieracza. Świetliki o funkcji wyłazu dachowego są wyposażone w sprężyny gazowe, które po otwarciu utrzymują właz w pozycji otwartej.
Poliwęglan komorowy - popularny materiał na świetliki dachowe
Poliwęglan komorowy jest tworzywem syntetycznym o wszechstronnym zastosowaniu powszechnie wykorzystywanym w budownictwie. Jest lekki i bardzo wytrzymały, co sprawia, że może doskonale zastępować szkło. Materiał ten jest produkowany na bazie żywic poliwęglanowych pod postacią płyt jedno- i wielokomorowych, dzięki czemu stanowi doskonałą izolację termiczną. Płyty bezbarwne występują w różnych grubościach – od 4 mm (płyty jednokomorowe) do ponad 20 mm (płyty wielokomorowe). Najbardziej popularne grubości to 10 i 16 mm.
Płyty komorowe z poliwęglanu są chętnie wykorzystywane ze względu na poniższe cechy:
- trwałość i łatwość montażu;
- odporność na uderzenia – odporność wzrasta wraz z grubością płyt i wielokrotnie przewyższa odporność płyty plexi albo szkła;
- dobra izolacyjność termiczna;
- lekkość płyt komorowych z poliwęglanu jest dużą zaletą w porównaniu z ciężkim szkłem, ponieważ można montować je szybciej i na znacznie lżejszej konstrukcji;
- wysoka przepuszczalność światła;
- łatwość obróbki – płyty komorowe z poliwęglanu są elastyczne i łatwo poddają się gięciu (wykonywanemu na zimno). Im cieńsza jest dana płyta, tym łatwiej ją formować;
- możliwość barwienia poliwęglanu na dowolny kolor (należy go dobrze zabezpieczyć przed promieniowaniem UV w celu ochrony przed odbarwieniem).
Kolor poliwęglanu a przepuszczalność światła
Kolor płyty poliwęglanowej wpływa na przepuszczalność światła. Najczęściej wykorzystywane są płyty bezbarwne o najwyższym współczynniku przepuszczalności. Ze względu na komorową budowę światło przenikające przez płytę jest lekko rozproszone.
Wadą poliwęglanu jest jego stosunkowo niska odporność na działanie promieni słonecznych. Barwione płyty poliwęglanowe nagrzewają się znacznie szybciej niż bezbarwne. Bez należytego zabezpieczenia przed promieniowaniem UV mogą się wobec tego szybciej zużywać. Wadę tę eliminuje się przez jedno- lub dwustronne pokrycie powierzchni płyty warstwą akrylu.
- Punktowe, które dzięki niewielkim rozmiarom pozwalają na precyzyjne doświetlenie małych powierzchni albo wybranego miejsca w pomieszczeniu.
- Płaskie, które przypominają okna dachowe, często nie są otwierane i służą jedynie do wpuszczania światła słonecznego; stosowane najczęściej na spadzistych powierzchniach.
- Kopułowe, najczęściej stosowane na dachach płaskich, z pokrywą wygiętą w kształt kopuły, który doskonale zbiera światło z otoczenia i pozwala na efektywne oświetlenie wnętrza.
- Łukowe, które mają półkolistą powierzchnię, co zapewnia doskonały przepływ światła, a jednocześnie zapobiega osadzaniu się różnych zanieczyszczeń; często występują w postaci długich pasm świetlnych.
- Kalenicowe, które stanowią konstrukcję na szczycie dachu i w ten sposób doskonale doświetlają pomieszczenie; są stosowane w mniejszych budynkach.
- Trójkątne/piramidalne mają kształt piramidy, a w wersjach pasmowych podłużny trójkątny; taki kształt zapobiega osadzaniu się zanieczyszczeń, np. opadłych liści, co ułatwia eksploatację świetlików.
- Dachowe z przegrodami ogniowymi to specjalny rodzaj o wzmocnionej odporności ogniowej, który można wykorzystać w pasmach świetlnych i w świetlikach punktowych. Przeznaczone są do obiektów, w których zgodnie z przepisami przeciwpożarowymi konieczne jest zastosowanie odpowiednich systemów zabezpieczenia przed rozprzestrzenianiem się ognia w przypadku pożaru.
- Tunelowe montowane są przede wszystkim w celu doświetlenia korytarzy i klatek schodowych, zwane są też rurowymi, ponieważ światło jest doprowadzane za pomocą specjalnych przewodów, wyłożonych odbijającą warstwą.
Najważniejsze kryteria projektowania świetlików
Świetliki należy projektować według ustalonych kryteriów, wśród których najważniejsze są:
- wielkość – powinna być proporcjonalna do pomieszczenia, nad którym znajduje się świetlik, oraz do powierzchni dachu; im większe pomieszczenie i dach, tym większy powinien być świetlik;
- kształt i rodzaj – istnieją różne kształty świetlików, m.in. okrągłe, kwadratowe czy prostokątne, oraz różne ich rodzaje – stałe, otwieralne, z klapami wentylacyjnymi itp.; wybór zależy od indywidualnych potrzeb, budżetu oraz funkcji, jaką mają pełnić;
- materiał – najczęściej stosowane są poliwęglanowe płyty komorowe, znacznie rzadziej szkło (z uwagi na dużo większy ciężar i koszty), ale mogą być również stosowane inne tworzywa sztuczne. Ważne jest to, aby materiał był trwały, wytrzymały, odporny na warunki atmosferyczne oraz zapewniał odpowiednie właściwości termoizolacyjne;
- usytuowanie – świetliki powinny być umieszczone nad pomieszczeniami i miejscami, gdzie stale przebywają ludzie, jednak w taki sposób, żeby uniknąć nadmiernego nagrzewania pomieszczeń i żeby słońce nie oślepiało użytkowników. W obiektach handlowych umiejscowienie świetlików jest możliwe nad częściami wspólnymi i komunikacją, gdzie często montuje się długie pasma świetlne. Świetliki powinny być odpowiednio wyprofilowane, tak aby nie gromadziła się na nich woda czy inne zanieczyszczenia;
- odpowiednie mocowanie – świetlik powinien być zamontowany w sposób stabilny i bezpieczny, aby zapobiec uszkodzeniom dachu oraz zagrożeniu dla przebywających pod nim osób.